Openheid over arbeidshandicaps

Afgelopen week las ik een artikel, waarvan ik weet dat veel Nederlandse bedrijven met een gelijksoortig probleem te maken hebben. Hierin spraken Hannah Rudstam, PhD, senior extension associate, and Erin M. Sember-Chase, project coordinator, Northeast ADA Center, Cornell University, Ithaca, NY, over het thema ‘disclosure’ als het gaat om arbeidshandicaps. Ook in Nederland is dit een belangrijk thema, want kan je als HR professional of als manager eigenlijk wel vragen naar een handicap zonder hiermee de wet te overtreden?

Volgens de Wet op Gelijke Behandeling mag u niet vragen naar lichamelijke of psychische gebreken, evenals dit geldt voor zwangerschappen. Toch is het voor u als werkgever belangrijk om te weten of de kandidaat met zijn of haar beperking het beoogde werk uit kan voeren. Hoe kan u dan, zonder in conflict te komen, de gewenste antwoorden bij uw kandidaat vinden. Dat is een goede vraag, zeker met de invoering Participatiewet, waarbij veel bedrijven ook banen voor arbeidsgehandicapten moeten realiseren.

In de loop van 2015 wordt het VN Verdrag voor de rechten van mensen met een handicap geleidelijk aan geratificeerd in Nederland, dit betekent o.a. 'het recht op arbeid.'

Om te komen tot de gewenste antwoorden, zonder daarmee kandidaten het gevoel te geven om te kijk te staan, is het belangrijk dat er vertrouwen tussen de kandidaat en de potentiële werkgever aanwezig is. Dit is een lastig fenomeen in een sollicitatiegesprek waar een zenuwachtige kandidaat verschijnt, soms zal het misschien gelijk opvallen omdat iemand met een hulphond, geleidstok of in een rolstoel binnenkomt. Maar in veel gevallen zijn handicaps helemaal niet zo zichtbaar.

Hoe te werk?

Om toch antwoorden op de vragen te kunnen krijgen zijn er verschillende mogelijkheden, u kan bijvoorbeeld wel vragen hoe iemand de taakomschrijving bij zich vindt passen, of hoe hij of zij de taken vorm denkt te geven. Hierbij kan u als werkgever namelijk al heel veel te weten komen, wat ook een goede optie is, is vragen of mensen behoefte hebben aan bepaalde aanpassingen om hun taken te kunnen volbrengen. Stel dit type vraag dan vooral in combinatie met een van de eerdere vragen, want dan gaat het om het inhoudelijke werk.

Als er tijdens het gesprek de ruimte ontstaat om wat dieper te vragen, dan kan het handig zijn om te vragen hoe iemand zijn of haar voorgaande studie, werkzaamheden, vrijwilligerswerk of andere sociale activiteiten vorm weet te geven. In deze antwoorden ligt vaak heel veel besloten, want juist daar leren veel mensen met een arbeidshandicap om hun mogelijkheden te optimaliseren. Hoe ze hun beperking als het ware kunnen compenseren, omzeilen en in bepaalde gevallen hoe iemand ook tegen zijn of haar beperkingen is aangelopen.

De beste ambassadeurs!

Een belangrijk aspect voor bedrijven om vertrouwen te winnen bij de doelgroep is om mensen met een arbeidshandicap in te zetten binnen de bredere werving in de organisatie. Want als mensen zien dat er al meer arbeidsgehandicapten binnen uw organisatie werken, tevreden zijn en zich gewaardeerd voelen, dan biedt dat ruimte voor vertrouwen. Daarnaast bieden met name HBO en hoger opgeleiden met een vlotte babbel ook de mogelijkheid om de mensen binnen uw organisatie te overtuigen van de mogelijkheden van potentiële collega’s met een handicap.

Mijn belangrijkste advies is eigenlijk heel simpel, ga in gesprek met kandidaten met een handicap. Leer hoe deze doelgroep het beste te benaderen is en start hiervoor juist met mensen die hun mannetje durven staan. Want deze mensen kunnen u helpen om het beleid verder in te kaderen en tevens de ‘dwarsliggers’ binnen uw organisatie te overtuigen van de mogelijkheden die arbeidsgehandicapten kunnen bieden. Simpelweg door het inzetten van hun sociale, maatschappelijke en professionele vaardigheden binnen de werving en selectie, ontwikkeling van beleid en benodigde cultuurverandering binnen elke organisatie in de transitie naar inclusief personeelsbeleid.

Voor meer informatie volg deze link naar de werkgeversgids van MEE Zuidoost Brabant, of neem contact met mij op voor vragen en advies over de mogelijkheden die uw organisatie kan bieden.