Blij met je Apple?

Mensen die voor de deur van een winkel liggen te wachten, mensen die juichend naar buiten komen met de nieuwste IPhone, wie kent die beelden niet? Ik herken de beelden wel, het is een iconisch beeld van goed georganiseerde marketing voor een product waar je als consument niet alleen cool mee bent, het draagt bij aan je geluksgevoel. Maar de vraag is dus, zijn de mensen die de IPhone mogelijk maken ook zo gelukkig?

Werken voor 1 euro per uur, 12 tot 16 uur per dag en dan ook nog geen vrije dagen krijgen. Dat is de harde realiteit voor de Chinese arbeider uit de buurt van Shanghai, mensen die in slaap vallen tijdens het werk omdat ze oververmoeid zijn. Mensen die onder dreiging dat er 100 anderen voor hen in de rij staan om hun plekje in te nemen, toch maar blijven werken voor de toeleveranciers van Apple. Dan hebben we het dus nog niet eens over de grondstoffen en daarbij 'behorende' zwarte markt die haast onvermijdelijk lijkt. Maar Apple zegt dat ze optreden, hoe zit dat dan?

Is er een oplossing?

De vraag die Apple zich zou moeten stellen is deze, is er een oplossing in dit huidige systeem? Is het mogelijk om bedrijven voortdurend te controleren, is het mogelijk om op papier alles in orde te hebben maar dat de praktijk hier in grote mate van afwijkt? Natuurlijk is continue controle bij leveranciers onhaalbaar, want ook zij hebben belangen en een lokale controleur onder druk zetten is niet moeilijk. Natuurlijk is het mogelijk om mensen die om werk verlegen zitten, zo ver te krijgen om te tekenen voor iets wat ze niet willen. Zeker als je dreigt dat hun formulieren anders ongeldig zijn, er is immers weinig keus als je werk nodig hebt om je familie te onderhouden.

Druk op medewerkers is van alle tijden, het was er vroeger en het is er nu. Het is niet een, twee, drie op te lossen. Het vraagt iets van de ondernemer die deze producten wil produceren en dat gaat verder dan voorwaarden aan inhuur. Wil je als betrokken werkgever dat je producten veilig en verantwoord worden gemaakt dan is er eigenlijk maar een oplossing: de hele keten van' cradle to cradle' in eigen beheer houden. Dit is niet gemakkelijk en zeker niet goedkoop, maar wel duurzaam en veiliger voor de mensen die hard werken voor de winsten die bedrijven als Apple maken.

Ook de consument

Uiteraard ben je als consument, bedrijf of aandeelhouder ook verantwoordelijk, want koop je een product dan zal je je toch ook verantwoordelijk moeten voelen voor de mensen die dit product mogelijk maken. De vraag is in deze of de kopers zich dit wel realiseren. Want Apple zegt dat het goed zit, toch is Apple niet oppermachtig en besteden zij werk uit. Dan kan er worden gecontroleerd, maar zoals Zembla vorige week toonde is dat dus maar betrekkelijk tot de bezoekjes aan toe. Dus koop je een product, denk dan na over waarom je het koopt, voor de naam of omdat je weet dat de producent de arbeidsomstandigheden en het milieu hoog in het vaandel heeft staan?