Geen eindeloze groei

Rupsje Nooitgenoeg

Een interessant model, Donought Economics, van Kate Raworth. Geen economisch boek over Rupsje Nooitgenoeg, maar over een donut om samen op te kunnen drijven? Een donut die misschien wel groeit, maar daarbij wel iedereen meeneemt en niet alleen de mensen die nu profiteren van de groeiende economie die ten koste gaat van anderen.... van groeien naar bloeien, is er iets mooier dan dat?

Ook ik heb de ouderwetse bedrijfskundige lessen gehad, maar voelde me daar nooit helemaal in thuis. Al studerend kreeg ik eigenlijk meer vragen dan antwoorden, waarom lag er zo weinig economische waarde bij het milieu? Waarom wordt er niet geleerd over de sociale waarde van diversiteit, waarom wordt er niet geleerd over circulaire oplossingen, waarom wordt er niet geleerd over lokale economische kernen, waarom leren we niet over de impact van ons handelen ten guste van de andere mensen op aarde?

Dit soort dingen zie je wel in vakken als duurzaamheid, voorbij komen. Maar helaas is dit nog heel beperkt. We moeten erop gaan bouwen, we moeten er naar zoeken in ons studiepakket, terwijl we met z'n alleen een omslag naar een duurzame economie moeten kunnen. Misschien is er toch een reddingsboei binnen handbereik, waarbij circulaire ondernemers geen uitzondering vormen, maar de norm wordt van ons hele economische bestaan......

Ecosysteem

Het maakt niet uit waar je het over hebt, eigenlijk is alles een ecosysteem, dat is een van de belangrijkste lessen die ik in de afgelopen jaren heb geleerd. Of het nu gaat om de sociale interactie in organisaties, of het nu gaat om het menselijk kapitaal, het digitale kapitaal, het machinale kapitaal of de grondstoffen/ideeën die tot wasdom komen in een product. Dit alles vormt een ecosysteem, waardoor we ons ontwikkelen, met de keuze of we eindeloos willen groeien of liever samen gaan bloeien? Een economisch econosysteem van regeneratie en distributie, waar we een optimale balans kunnen vinden, zou die bestaan?

Een donut of een reddingsboei?

Donought Economics

In de Donought Economics theorie worden mensenrechten de kern van de economie, iedereen heeft belang bij een goede sociale fundatie en een veilige leefomgeving. We moeten iedereen meenemen in de donut, of misschien beter reddingsboei waarop we allemaal kunnen drijven. Waarom niet de arme landen de lasten dragen van eindeloze economische groei. Waarbij er dus niet de vraag is, wie mogen erop, de vraag is dus hoe komen we er allemaal op? Hoe voorkomen we dat prachtige eilanden in de Stille Oceaan verdwijnen door zeespiegelstijging, hoe voorkomen we dat Afrika onleefbaar wordt......

Ik heb het boek al liggen, ben er voorzichtig aan in begonnen en realiseer me dat ik eindelijk een economieboek heb gevonden waar ik met mijn handelsgeest en sociale geest terecht kan. Ik wist dat het er was, en raadt het iedereen aan. Want we kunnen deze reddingsboei alleen gebruiken als we er allemaal opklimmen en de menen die er zelf niet opkomen, erop trekken om samen de aarde op een mooie manier door te geven aan de volgende generatie!

De Toegankelijkheid Adviseur

De geleidehond in actie

Ik krijg met regelmaat de vraag wat een Project Manager Accessibillity nu eigenlijk doet? Waar de functie over gaat en voor wie? Vandaag viel mijn oog op een artikel van Avro/TROS Radar en dat pakt precies de kern. Het weigeren van een geleide/assistentiehond is namelijk bij wet verboden, ook voor hotels en restaurants. In Nederland weten we helaas te weinig over de rechten en plichten van bedrijven, als het gaat over toegankelijkheid van diensten en producten, voor mensen met een handicap. 

In dit artikel ging het over de toegang van geleide-/assistentiehonden, dit zijn inderdaad dieren maar met een bijzondere status. Deze dieren zijn namelijk een wettelijk hulpmiddel, door de hulp van deze honden kunnen mensen met een visuele (geleidehonden), fysieke of cognitieve beperking (assistentiehonden) zich vrij door de samenleving bewegen. Deze honden brengen mensen waar ze moeten komen, waarschuwen voor gevaar en nemen veel werk uit handen van mensen die dit anders zouden moeten doen. Deze honden zijn de weg naar een onafhankelijk leven ondanks beperkingen, en is bewegingsvrijheid niet iets waar we allemaal aan hechten, zonder ons misschien altijd te realiseren dat dit een basaal onderdeel is van mensenrechten?

De rol van accessibility experts

Accessibility is het Engelse woord voor toegankelijkheid, dit kent vele hoedanigheden en gaat van digitaal tot fysiek, van mentaal tot verbaal, van simpelweg mee kunnen doen of buiten te blijven staan. Veel mensen denken bij toegankelijkheid wel aan drempelvrij, maar dat gaat dus niet alleen om fysieke drempels. Het gaat ook om vele andere drempels, die bijvoorbeeld digitaal of tekstueel kunnen zijn. Er zijn diverse experts die hier uitstekend advies over kunnen geven, van heel specifiek digitaal tot fysiek, en zoals ikzelf bijvoorbeeld breed, en zo nodig gebruik makend van individuele specialisten op een bepaald onderdeel van toegankelijkheid.

In het voorbeeld van de hotels, is het goed om als bedrijf te weten dat geleide-/assistentiehonden nooit geweigerd mogen worden, ze niet als een huisdier mogen worden meegerekend in de prijs en dus als hulpmiddel moeten worden gezien. Het is misschien een harig beest, maar volgens de wet net zo belangrijk als de witte stok voor een blinde of slechtziende bezoeker. Bovendien worden beiden eigenlijk altijd gecombineerd gebruikt. 

Verantwoordelijkheid

Segregatie door aparte toegang

Elk bedrijf is wettelijk verplicht om mensen met een handicap te bedienen, dit kan soms een aanpassing zijn, maar bij voorkeur eigenlijk gewoon gelijk als iedere andere klant. Dus als er de mogelijkheid is voor een rijplank aan de voorzijde, leg hem dan niet aan de achterkant neer omdat het er niet mooi uitziet. Op die manier plaats je mensen in een rolstoel onbewust als tweederangs burgers. Want we kennen allemaal vast de voorbeelden van een gesegregeerde witte/zwarte maatschappij uit het Amerika van begin vorige eeuw? Of de Apartheid in Zuid-Afrika? Als we dat niet willen, waarom zouden we dat wel doen voor mensen met een handicap?

Om als bedrijf in te spelen op deze ontwikkelingen en bovendien wetgeving in acht te nemen, is kennis van dit onderwerp essentieel. Hiervoor is het noodzakelijk dat er experts aanwezig zijn, experts die bovendien de mogelijkheid hebben om hier verandering in aan te brengen. Kortom, een adviseur met mandaat, de Toegankelijkheid Adviseur, als onderdeel van de stafafdeling van je/uw bedrijf. De persoon die bij kan dragen aan het voorkomen van discriminatie, klachten bij het College voor de Rechten van de Mens, negatieve pers en bovendien rechtszaken met alle gevolgen van dien. 

Kortom, er is geen reden om te wachten en tot er een klacht komt. Het is tijd om nu in actie te komen en toegankelijkheid onderdeel van de strategie, het beleid en bovendien het gezicht van je bedrijf te maken. Dus ga opzoek naar die expert en investeer in toegankelijkheid! 

We hebben nooit klachten gehad!

Vaak gehoord, "Waarom moeten we dat doen, er zijn nooit klachten geweest?" of "Nee hoor, we hebben ons laten informeren en het is goed zo!" of misschien zelfs, "Ik heb nooit gehandicapte klanten, dus waarom zou ik iets aanpassen?" Het zijn zomaar een paar opmerkingen die ik regelmatig hoor, als het over toegankelijkheid gaat. En als er wel naar toegankelijkheid wordt gekeken, is het vaak gebruik maken van advies en de toepassing afhankelijk van de kennis in de organisatie, al dan niet goed toegepast.

Een mooi voorbeeld 

NS kondigde eind oktober vol trots aan dat alle stations toegankelijk zijn voor blinden en slechtzienden, overal zouden geleidelijnen, of ook wel gidslijnen genoemd, aanwezig zijn. En ja, ze zijn er ook bijna overal, maar de vraag is in hoeverre ze ook echt goed zijn aangelegd? Want daar blijkt het hier en daar nog flink aan te schorten, ik merk dat zelf ook regelmatig op bijvoorbeeld station Bijlmer Arena. Maar het kan erger....

Misser in geleidelijnen op station
Den Bosch. 

Een beetje toegankelijkheid bestaat niet!

Zoals zichtbaar op deze foto, loopt de geleidelijn niet recht, om precies te zijn is het 'obstakel' niet verplaatst zoals trots werd gemeld. Maar is de lijn om het obstakel heen gelegd. Zonder keuzepunten (tegels die afwijking in route aangeven), met verspringing en als bonus geen stopvlak waardoor je weet dat de check-uit/in paal het 'obstakel' vormt......

Zoals je het leest, is dit toch een behoorlijke misser, want het stopvlak ligt dus buiten de looproute van de geleidelijn. Hoe weet je nu als blinde waar die verrekte paal is als er niet toevallig iemand uit-checkt zodat je op de piepjes af kan gaan....... Laat staan dat je doof-blind bent, dan is op dit station geen paal te vinden.......

Er zijn geen klachten, maar we hebben wel een formulier! 

Gelukkig heeft NS wel een meldforumier, hoewel ik niet weet of deze toegankelijk is omdat ik zelf (gelukkig nog) geen screen reader gebruik. Waar ik wel met de tab doorheen kan navigeren, maar of het voldoet aan digitale noodzakelijkheden? Ik hoor het graag..... Want @NS_Online (Twitter support) dacht dat ik afgesloten via een wachtwoord bedoelde, toen ik vroeg naar de toegankelijkheid van het formulier......

Toegankelijkheid is een vak!

Zoals ik al vaker heb geschreven, toegankelijkheid is een vak, je moet weten waar je mee bezig bent en er moeten keuzes worden gemaakt als het gaat om prioriteit. Vooral dat laatste is noodzakelijk, pas als toegankelijkheid prioriteit krijgt gaat het voor de wensen van architecten, voor op snelle ontoegankelijke oplossingen, voor de goedkoopste optie, etc. Het is noodzakelijk om van toegankelijkheid prioriteit te maken, want voor elk bedrijf zijn mensen met een handicap ook klanten. En de klant is koning, dus waarom niet de klant met een handicap?

Als je met de inleidende vragen speelt, denk dan eerst eens na over de volgende vragen:

1. Is mijn dienst/product toegankelijk voor klanten met een handicap?
2. Zijn er alternatieven voor mijn diensten/producten?
3. Wat doen concurrenten?
1. Doen ze niks, mooie niche in de markt
2. Doen ze wel, dan hebben zij de klanten en jij niet
4. Zoek advies of trek een expert aan:
1. Voor grote bedrijven loont een interne adviseur, mits deze voldoende bevoegdheden heeft
2. Voor kleine bedrijven, er zijn veel ZZP'ers actief
5. Ga aan de slag en maak van toegankelijkheid prioriteit

Want ook al had je nooit klachten, wedden dat er veel klanten zijn die je deur voorbij liepen of tegen problemen aanliepen. Klanten die niet klaagden, maar wel heel bij zijn met oplossingen, inclusief de prachtige reputatie die dit met zich meebrengt! Simpelweg omdat het leven ook voor hen een stuk makkelijker wordt, en dat is best fijn als je dag vol met extra uitdagingen zit!! 

Inclusie is eindigheid van labeltjes!

Het gebeurt me niet vaak, maar afgelopen week was ik echt enorm boos om de (sorry voor mijn woorden) dommigheid in bijgaand artikel. De reden van mijn boosheid, eigenlijk heel simpel, dat iemand van de koepelorganisatie van sociale diensten in Nederland blijkbaar nog steeds denkt dat NUGgers geen punt van aandacht zijn.....

In mijn reactie gaf ik aan dat er veel mensen met een handicap zijn (in 2012 circa 1,1 miljoen mensen, nu ligt mijn schatting op 1,6 miljoen mensen, op basis van het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (a.o. uitkeringen) volgens het CBS en cijfers over het aantal gehandicapten in Nederland) die buiten de rader van gemeenten en het ministerie van SZW vallen. Mensen die geen a.o. uitkering of Participatiewet uitkering ontvangen. Mensen die soms al jaren in de Bijstand zitten en nog meer mensen die helemaal geen uitkering ontvangen. Een deel hiervan zal werken, maar meer dan 35 tot 40% zal dat niet zijn. Simpelweg omdat ook mensen met een 'lichte' handicap niet aan de slag komen op de huidige arbeidsmarkt.

Hoe zit dat?

Hokjesdenken

In Nederland hebben we graag mensen in beeld, we delen ze graag in, in hokjes met stevige kaders en het liefst houden we die zo strak mogelijk. Je bent ernstig genoeg gehandicapt, of niet, wat maakt of je ondersteuning nodig hebt, of niet, wat maakt dat je subsidie krijgt, of niet, wat maakt of je mee mag tellen voor de doelgroep die werkgevers verplicht aan het werk moeten helpen, of niet. Kortom, er hang veel af van de regeltjes.

Voorbeeld 1, een vrouw rond een jaar of dertig, zeldzame chronische ziekte (niet op UWV lijstje) met weinig aanpassingen, maar een duidelijk zichtbare beperking om een 'bijzonder loopje.' Zij wil graag werken, solliciteert en heeft vaak gesprekken met werkgevers omdat haar profiel optimaal aansluit bij de vacature. Maar bij binnenkomst schrikken werkgevers, zijn bang dat ze kan vallen (risico) of schade aan kan brengen (risico), dan nog geen recht op No-Risk Polis (risico) en geen a.o. status dus geen deel van de doelgroep (risico). Deze dame staat bij binnenkomst dus 4-0 achter.

Voorbeeld 2, een man rond de twintig, doof en geen a.o. uitkering.Hij wil graag werken, geeft echter in zijn sollicitatiebrieven aan dat hij niet gebeld kan worden, en verzoekt het bedrijf om per mail of WhatsApp te contacten. Omdat de werkgever dan denkt een Wajonger te hebben, krijgt de kandidaat toch de kans om te komen solliciteren. Tijdens het gesprek blijkt dat deze persoon prima in aanmerking komt voor de functie, maar hoe werkt het dan? 15% van de arbeidstijd blijkt er mogelijkheid tot tolkvoorziening te zijn (lastig), de persoon heeft geen recht op subsidie en ook niet op de No-Risk Polis ( risico + risico) en ten slotte blijkt dat deze kandidaat ook geen deel uitmaakt van het doelgroepen register (risico). Resultaat 3-0 achter en veel vragen over de oplossingen die mogelijk zijn.

Risk management

Elke werkgever probeert om de risico's met werknemers zo laag mogelijk te houden, en terecht omdat de kosten flink op kunnen lopen. Maar het gevolg is wel dat iemand die een potentieel risico vormt, niet meetelt voor de verplichte banen, en mogelijke extra kosten voor de werkgever in kwestie, niet wordt aangenomen omdat de risico's simpelweg te groot zijn. 

Ergens kan je dat werkgevers niet kwalijk nemen, en juist daar komt de overheid om de hoek kijken. Want als wij met z'n allen besluiten dat iedereen met een handicap gewoon mee moet kunnen doen op de arbeidsmarkt, moeten we er ook voor zorgen dat dat mogelijk is. Dat de werkgever hiervoor enige vorm van compensatie ontvangt zou hierbij eigenlijk een verplichte voorziening moeten zijn. Dit klinkt misschien gek, maar als we een inclusieve arbeidsmarkt willen, met gelijke kansen, moeten we ook een gelijk speelveld creëren. Een speelveld waarin elk talent telt en er niet in hokjes maar in mogelijkheden wordt gedacht, waar het niet uitmaakt of je een NUGger of een doelgroeper bent. 

"Een inclusieve arbeidsmarkt is een plaats waar: iedereen bij kan dragen naar vermogen en werkgevers elke kandidaat met een handicap gelijke kansen kan bieden als deze aansluit bij de organisatie."

Kortom, NUGgers verdienen wel degelijk de aandacht, omdat de groep onvrijwillig groeiend is door de huidige gesloten bolwerken die zijn opgetuigd voor de ingekaderde arbeidsgehandicapten!